Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev trong một lần đến thăm quần đảo Kuril - Ảnh: CS Monitor

Theo Itar-Tass, ông Medvedev khẳng định: “Chúng tôi đang khôi phục các cơ sở hạ tầng phục vụ cả mục đích quân sự và dân sự”. Ông cho biết Bộ Quốc phòng và lực lượng vũ trang Nga sẽ thực hiện các dự án hạ tầng này.

Thủ tướng Nga thông báo ông sẽ sớm đến thăm quần đảo Kuril trong thời gian tới để giám sát hoạt động xây dựng. Ông kêu gọi các thành viên khác trong nội các Nga tới quần đảo Kuril. Ông nhấn mạnh việc phát triển quần đảo Kuril sẽ giúp cải thiện cuộc sống của người dân tại đây.

Giới quan sát nhận định động thái của Nga chắc chắn sẽ khiến quan hệ với Nhật trở nên căng thẳng. Ở quần đảo này, Nhật đòi chủ quyền bốn đảo là Iturup (Nhật gọi là Etorufu), Kunashir (Kunashiri), Shikotan (Shikotan) và Habomai (Habomai).

Nhật kiểm soát các đảo này cho đến khi kết thúc Thế chiến thứ hai và gọi chúng là lãnh thổ phương bắc. Sau năm 1945, lực lượng Liên Xô chiếm đóng các đảo, trục xuất cư dân Nhật khỏi đây. Theo Hiệp ước hòa bình San Francisco 1951 giữa Nhật và các nước đồng minh, Tokyo phải từ bỏ chủ quyền quần đảo Kuril.

Tuy nhiên hiệp ước không công nhận chủ quyền của Liên Xô đối với quần đảo Kuril. Quan điểm của Nhật là bốn đảo trên không thuộc quần đảo Kuril, do đó không chịu ảnh hưởng của hiệp ước.

Tuy nhiên, phía Nga khẳng định chủ quyền của Liên Xô với các đảo này đã được công nhận bằng các thỏa thuận quốc tế sau Thế chiến thứ hai.

Do tranh chấp các đảo thuộc quần đảo Kuril, Nhật và Nga vẫn chưa ký hiệp ước hòa bình sau Thế chiến thứ hai. Quần đảo Kuril trở thành một rào cản giữa Nhật và Nga thúc đẩy quan hệ hợp tác song phương trong nhiều năm qua.

Ông Medvedev có mối quan tâm đặc biệt đến quần đảo Kuril. Hồi tháng 10-2010, khi còn là tổng thống Nga, ông Medvedev trở thành nhà lãnh đạo Nga cao cấp đầu tiên đến thăm quần đảo Kuril. Khi đó Chính phủ Nhật chỉ trích chuyến thăm của ông Medvedev và các quan chức Nga là “thô lỗ không thể chấp nhận được”.

Quan hệ Nhật - Nga trở nên xấu đi nghiêm trọng kể từ thời điểm đó.