Bóng đá nữ Việt Nam: Lịch sử sang trang

TTCT - Một thời, bóng đá nữ Việt Nam thường là câu chuyện về những người phụ nữ nghèo khổ, lặng lẽ ra sân rồi trở về bươn chải cùng cuộc sống nặng gánh lo toan bên xe bánh mì, chiếc máy may gia công…

Nhưng giờ đây, người hâm mộ có thể bắt gặp hình ảnh các cô gái bóng đá Việt trên những poster quảng cáo lộng lẫy của những nhãn hàng toàn cầu, hay trên ghế giảng đường đại học, và cả những câu chuyện kinh doanh nổi bật.

Vài tháng qua, ai dạo ngang quận 1 (TP.HCM) có lẽ cũng sẽ nhận ra hình ảnh quen thuộc của Huỳnh Như - cầu thủ mang băng đội trưởng tuyển bóng đá nữ Việt Nam - trên áp phích quảng cáo cho một hãng dịch vụ tài chính trên một số tuyến xe buýt.

Đóng quảng cáo, điều mà các thế hệ cầu thủ nữ trước đây chưa bao giờ có trải nghiệm, đã trở nên quen thuộc với thế hệ đàn em giành vé đi World Cup.

Nổi bật tính cách tự lập

Chiến tích tham dự World Cup 2023 thực sự đã thổi một luồng gió mới vào làng bóng đá nữ Việt Nam. Suốt hơn một năm qua, các cô gái quần đùi áo số nhận được sự quan tâm đặc biệt từ người hâm mộ. Ngày ngày trên mạng xã hội, hình ảnh của Huỳnh Như, Thanh Nhã… xuất hiện với tần suất chẳng kém cạnh các đồng nghiệp nam.

World Cup tất nhiên là bước đệm quan trọng, nhưng đó chỉ là đỉnh cao của cả một quá trình tiến bộ rất dài của thế hệ bóng đá nữ ngày nay. Đội trưởng Huỳnh Như là tiêu biểu. Tiền đạo người Trà Vinh này có gần 300.000 người follow trên hai mạng xã hội Facebook và TikTok, con số phần nào phản ánh mức độ quan tâm của người Việt với bóng đá nữ hiện giờ. Sự quan tâm dành cho Huỳnh Như là sự quan tâm thuần túy dành cho bóng đá nữ.

Cô gái quê Trà Vinh có câu chuyện mở đầu không khác là bao so với những thần tượng khác của làng bóng đá nữ Việt Nam. Cũng con nhà thôn quê, gia cảnh không mấy khấm khá và thuở nhỏ từng chân đất chơi bóng với những cậu con trai.

Cha của Như là ông Huỳnh Thanh Liêm, có một tiệm hàn nhỏ ở xã Đa Lộc (huyện Châu Thành, Trà Vinh), còn mẹ là bà Lê Thị Lài buôn bán ở chợ, cả hai toàn tâm toàn ý cho Như chơi bóng như đúng với đam mê mà cô thể hiện từ nhỏ.

Điểm khác biệt giữa Như so với những đồng đội khác có lẽ là sự nghiệp khá muộn màng của cô. Trong khi các cô gái miền Tây khác được đưa đến Tao Đàn thử sức từ giai đoạn 10-15 tuổi, phải đến tận năm 17 tuổi, Huỳnh Như mới được các HLV ở tỉnh giới thiệu lên TP.HCM tập luyện. Và ấn tượng ban đầu của đội ngũ tuyển trạch ở Tao Đàn với cô lại không quá tốt.

Lưu Ngọc Mai, cựu tuyển thủ bóng đá lừng lẫy chuyển sang phụ trách đội trẻ sau khi giải nghệ cho biết: "Tố chất của Như không quá tốt, kỹ thuật không quá xuất sắc. Nếu so với các cầu thủ cùng lứa khi đó thì Như không có gì nổi bật". Còn ông Trịnh Công Phương, từng giữ vị trí HLV thể lực khi đó của đội bóng đá nữ TP.HCM, thậm chí chia sẻ rằng "đã muốn trả Như lại, vì cô ốm yếu, gầy gò quá".

Nhưng rồi đam mê và tinh thần chuyên nghiệp của Huỳnh Như đã từng bước chinh phục mọi người. "Nếu nói về sự cố gắng, nỗ lực, Như hoàn toàn xứng đáng làm đàn chị của cả đội. Như tập rất chăm, sinh hoạt nề nếp, lại biết quan tâm đến mọi người. Cứ dần dà như vậy, Như tiến bộ chậm nhưng chắc, đến HLV chúng tôi cũng phải bất ngờ khi nhìn lại Huỳnh Như ngày đó và Huỳnh Như bây giờ", HLV Lưu Ngọc Mai nói.

Tất nhiên, tài năng của Huỳnh Như ngày nay không ai không biết, nhưng câu chuyện về nỗ lực đi lên của cô thực sự là câu chuyện truyền cảm hứng với giới trẻ. Và không chỉ vậy, tiền đạo đội trưởng của Việt Nam còn có những tố chất của một ngôi sao thể thao thời đại thương mại hóa.

"Dành cả đời tô đẹp cho quê hương"

Vài tháng trước, các tài khoản mạng xã hội của Huỳnh Như một phen gây sốt cộng đồng khi đăng tải hình ảnh cô cùng vài cầu thủ nữ khác của CLB Lank (Bồ Đào Nha) khoe sắc trong tà áo dài truyền thống của Việt Nam. Đó không phải là lần đầu tiên Huỳnh Như thể hiện sự hòa nhập với các đồng đội ở trời Tây. Trước đó, cô từng mang theo cả nón lá, dừa sáp - đặc sản của Trà Vinh - để tặng các đồng đội nước ngoài.

Ông Huỳnh Thanh Liêm kể: "Như đặt khoảng 10 bộ áo dài mang sang Bồ Đào Nha. Ban đầu tôi nghĩ nó bày trò cho vui thôi. Không ngờ mấy đồng đội của nó thích lắm, có cô không mặc vừa nên dỗi, làm Như phải hứa sẽ gửi bộ khác vừa kích cỡ sang.

Lúc mới đầu Huỳnh Như bảo sẽ sang Bồ Đào Nha, tôi và bà xã cũng hơi lo lo, sợ qua đó nó chơi không tốt rồi ảnh hưởng phong độ, đá ở tuyển quốc gia cũng không còn hay nữa. Nhưng sau nghĩ lại thì không lo nữa vì tính nó cởi mở, hòa đồng lắm, đi đến môi trường nào cũng mau chóng hòa nhập thôi".

Quả như lời ông Thanh Liêm nói, Huỳnh Như hòa nhập nhanh với đội đến không ngờ. Bóng đá Việt Nam từng chứng kiến nhiều cầu thủ đi sang châu Âu chơi bóng, nhưng rốt cuộc người thành công nhất cho đến lúc này lại là một nữ cầu thủ. Sau 14 lần ra sân, Huỳnh Như ghi được đến 7 bàn cho Lank.

Thành công đó không chỉ nhờ sự khổ luyện về chuyên môn, hay quyết định lựa chọn đội bóng hợp lý, mà còn xuất phát từ tính cách "hiện đại" của cô gái quê Trà Vinh. Như nói tiếng Anh lưu loát, và đặc biệt cởi mở trong mối quan hệ với đồng nghiệp nước ngoài.

Có lần, cô cùng hai đồng đội người Mỹ tham quan một địa danh ở Bồ Đào Nha. Thấy hai cô gái Mỹ không mấy hứng thú, chỉ muốn đứng ngoài, Như nằng nặc đòi bao. Hay một lần khác, cô tặng bạn bè món dừa sáp nổi tiếng đặc sản của quê hương, rồi cùng nhau quay clip "làm thế nào để đập dừa" đăng mạng xã hội, đoạn clip thu hút được sự quan tâm rất lớn.

"Huỳnh Như được một hãng máy bay tài trợ vé du lịch. Hồi sau SEA Games rồi, Như dắt cả nhà đi Singapore chơi. Qua đó Như được một trọng tài ở bển đón tiếp, rồi dắt đi chơi suốt. Lúc này tôi mới biết con gái mình quan hệ rộng rãi, lại giao tiếp tiếng Anh lưu loát", ông Liêm kể.

Trong một cuộc phỏng vấn trước khi lên đường sang Bồ Đào Nha, Huỳnh Như bộc bạch: "Tôi sẽ dành cả đời này để tô đẹp cho quê hương". Và sự thật, bóng đá Việt Nam thêm dịp nở mày nở mặt với cô gái quê Trà Vinh. Huỳnh Như đã thực sự trở thành một đại sứ của bóng đá Việt - không chỉ chứng tỏ năng lực chơi bóng, tiền đạo đội trưởng của Việt Nam còn mang cả những nét đẹp văn hóa quê hương đến trời Tây.

Sau Huỳnh Như, đang có tin đồn Thanh Nhã sẽ là cái tên tiếp theo sang châu Âu thi đấu. Và có thể sẽ còn thêm nhiều cầu thủ bóng đá nữ trẻ tuổi nữa theo chân đàn chị của mình. Người hâm mộ hoàn toàn có thể tin tưởng vào khả năng tỏa sáng của họ, vì không chỉ đáp ứng được chuyên môn, những cô gái chơi bóng thế hệ Huỳnh Như trở đi đã vượt qua những rào cản về ngôn ngữ, kiến thức, hay tâm lý tự ti mặc cảm… ■

Cô gái tự lập

Ít ai biết khi ở Bồ Đào Nha, Huỳnh Như thường xuyên tự giặt đồ. Việc làm này khiến rất nhiều cầu thủ chuyên nghiệp phải ngạc nhiên.

"Thuở nhỏ Như thường ở với bà nội, vì ba mẹ đều bận đi làm. Vì vậy nên bà rèn cho Như nữ công gia chánh rất kỹ, trong đó có việc giặt đồ và nấu ăn. Nấu nướng thì thi thoảng Như mới làm, chỉ những lúc rảnh rỗi về quê. Còn giặt đồ thì đến tận ngày nay Như vẫn giữ thói quen tự giặt lấy quần áo của mình", ông Liêm kể về cuộc sống tự lập của cô con gái.

"Như nghĩ cuộc sống mình cho đi những gì thì mình sẽ nhận lại như vậy. Ngoài tập luyện, Như cũng hay đi ăn và xem bóng đá cùng với các đồng đội. Đó cũng là cách giúp Như giao tiếp tốt hơn và hòa đồng được ở môi trường phương Tây" - Huỳnh Như chia sẻ.