Với người dân ở Thượng thành - di tích Kinh thành Huế, đây là thời điểm họ "gồng mình" kiếm tiền đặng mong sang năm mới khi được về chỗ ở mới sẽ có đồng vốn cất nhà - Ảnh: THANH VÕ

Ước muốn sang năm mới Canh Tý của người dân nghèo trên Thượng thành không gì hơn là thoát khỏi cảnh sống ổ chuột như hiện này.

Năm Tý mong thoát cảnh ổ chuột

Chợ hoa tết trước Phu Văn Lâu (TP Huế) chiều cuối năm đông nghịt người. Giữa dòng xe cộ tấp nập, chiếc xe đẩy bán bánh mì của bà Lê Thị Cúc (72 tuổi) vẫn chậm rãi lăn bánh dọc đường hoa tìm khách.

Dừng lại bên một chiếc xe bán tải chở 2 chậu cúc vàng ươm đỗ bên đường, bà Cúc xuýt xoa nói với tôi: "Hoa tết năm nay đẹp ghê. Có đều chừ mệ có tiền ưa chơi hoa tết cũng không được. Ngõ lên nhà hẹp rứa làm răng chở hoa lên".

Nhà bà Cúc ở tít sâu trong một con ngõ nhỏ ngoằn nghèo dẫn lên khu vực Thượng thành - di tích Kinh thành Huế. Hơn 40 năm sống tạm ở khu ổ chuột này, gần như chưa bao giờ bà Cúc đón một cái tết thực sự trọn vẹn.

"Sống trên nớ bẩn thỉu, nhớp nhúa nên bạn bè mấy ai đến chơi tết mô con. Rứa nên năm mô mệ cũng nghỉ tết ngày mùng 1, rồi qua mùng 2  đẩy xe bánh mì đến trước Đại Nội bán. Ở nhà chi cho buồn", bà Cúc cười.

Bà Lê Thị Cúc (72 tuổi) hàng ngày vẫn cần mẫn đẩy xe bánh mì bán dọc chợ hoa trước Phu Văn Lâu (TP Huế) - Ảnh: NHẬT LINH

Ngắm những chậu hoa cúc, hoa đào rực rỡ được bày bán dọc đường hoa, bà Cúc nói rằng sang năm khi được nhà nước di dời ra nơi ở mới, dù khổ mấy cũng phải mua hoa về chơi tết.

"Năm ni chịu khó bán mì đến hết đêm 30 tết, kiếm chút tiền ra năm khi được di dời sẽ gắng vay mượn thêm để xây một ngôi nhà thiệt đẹp. Có nhà có cửa rồi,  tết sang năm kiểu chi cũng gắng mua hoa tết về chơi cho sướng, chớ cực (nghèo) cả mấy chục năm ni rồi con ạ", bà Cúc túm tỉm cười.

Còn với bà Nguyễn Thị Thanh Hiền (khu Thượng thành ở cửa Đông Ba, phường Thuận Lộc), niềm vui với gia đình bà những ngày cuối năm là nhận được giấy mời của UBND phường Thuận Lộc vào chiều 20-1 đến trụ sở để bốc thăm nhận đất ở khu vực tái định cư thuộc phường Hương Sơ (TP Huế).

Bà Hiền cùng với con gái sống ở trên Thượng thành hơn 20 năm này. "Mừng lắm. Cuối cùng cũng được đến nơi ở mới để xây nhà, xây cửa cho khang trang. Sau ni con gái tui lấy chồng còn có chỗ ở đàng hoàng mà làm lễ cưới cho cháu", bà Hiền bộc bạch.

Với gia đình bà Nguyễn Thị Thanh Hiền (phường Thuận Lộc, TP Huế), niềm vui cuối năm là nhận được thông báo đi bốc thăm chọn đất ở khu vực tái định cư Bắc Hương Sơ - Ảnh: NHẬT LINH

Mừng đó nhưng vẫn còn lo đó. Bà Hiền nói rằng nỗi lo lớn nhất của người dân khu ổ chuột nơi bà sinh sống là không rõ sẽ được nhà nước hỗ trợ bao nhiêu tiền để cất nhà mới. "Mong sao tiền hỗ trợ đủ để bà con lao động nghèo như tui xây nhà, đỡ phải vay mượn thêm", bà Hiền nói.

Qua tết sẽ bắt đầu di dân Thượng thành

Ông Nguyễn Anh Tuấn, phó giám đốc Trung tâm phát triển quỹ đất TP Huế, đơn vị trực tiếp thực hiện điều tra hiện trạng và xây dựng khung chính sách bồi thường, hỗ trợ di dời và tái định cư, cho biết sau Tết Nguyên đán, cuộc di dân đầu tiên khỏi di tích Kinh thành Huế sẽ bắt đầu.

Hiện nay cơ bản đã hoàn thành việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư cho các hộ dân ở khu vực Thượng thành. Tiền đền bù về mồ mả, đất nông nghiệp phục vụ đợt di dời đầu tiên cũng đã trả xong.

Lối dẫn lên khu ổ chuột trên Thượng thành - di tích Kinh thành Huế - Ảnh: NHẬT LINH

Trước tết, Trung tâm phát triển quỹ đất TP Huế sẽ tiến hành cho hơn 400 hộ dân ở khu vực 4 phường Thuận Lộc, Thuận Thành, Thuận Hòa và Tây Lộc bốc thăm chọn đất ở khu tái định cư Bắc Hương Sơ. Sau tết, việc chi trả tiền hỗ trợ, đền bù sẽ được tiến hành song song với việc di dời.

Dự kiến 35 hộ nghèo trong số trên được chính quyền Thừa Thiên Huế kêu gọi các đơn vị hỗ trợ xây nhà mới khi đến khu tái định cư. Kinh phí dự trù cho đợt di dời đầu tiên này khoảng 250 tỉ đồng.

"Hiện nay việc lên phương án, chi trả bồi thường của giai đoạn 1 được yêu cầu rút ngắn xuống còn 2 năm. Trong năm 2020, việc kiểm kê, chi trả bồi thường phải hoàn tất ở cả ba khu vực trên, nên chúng tôi phải chia nhân lực ra để làm công tác thống kê, kiểm đếm. Việc này mất rất nhiều thời gian nên đến cuối năm 2019 vẫn chưa thể thực hiện việc di dân như đã hứa với bà con", ông Tuấn nói.

Sau tết, cuộc di dân đầu tiên khỏi di tích Kinh thành Huế sẽ bắt đầu - Ảnh: THANH VÕ

Người dân sống ở di tích Kinh thành Huế sẽ chọn đất định cư trước tết

TTO - Ngày 20-1, UBND TP Huế sẽ tổ chức để bà con đang sống ở khu vực I di tích Kinh thành Huế bốc thăm chọn lô đất làm nhà tại nơi ở mới.