Sự khác biệt là chế độ ăn của người đái tháo đường cần hạn chế “chất đường chung” (carbohydrate): trong đó cấm tuyệt đối đường ngọt (sugary carbohydrate) là loại đường đơn, có hệ số đường cao sẽ hấp thu nhanh và hạn chế đường bột (starchy carbohydrate) ở mức vừa đủ. Trong điều trị thầy thuốc chuyên khoa nội tiết luôn hướng dẫn bệnh nhân đái tháo đường ăn đủ và ăn ngon, phương châm là “không ăn uống không được dùng thuốc”.

Phóng to

Các nguyên liệu làm khô mực thanh trà - Ảnh: T.B.THOẠI

Chúng tôi muốn giới thiệu một món “ăn chơi” ngon và thích hợp cho người đái tháo đường là khô mực thanh trà để minh họa nguyên lý này.

* Thành phần dinh dưỡng trong 100g ăn được của mực khô: 291 calo, 32,6g nước, 60,1g chất đạm, 4,5g chất béo, 2,5g chất đường bột, 0g chất xơ. Trong mực có chứa một số chất khoáng vi lượng rất quý như sắt, kẽm, mangan, selen... và cả hormon nam testosterone. * Thành phần dinh dưỡng trong 100g ăn được của trái thanh trà (tương tự bưởi): 30 calo, 91g nước, 0,2g chất đạm, 0g chất béo, 7,3g chất đường bột, 0,7g chất xơ. Trong thanh trà có rất nhiều vitamin như A, B, C... và một số khoáng chất vi lượng. Điều đặc biệt về dinh dưỡng cho người đái tháo đường là thanh trà thuộc nhóm thức ăn màu xanh, có chỉ số đường (GI) thấp.

Thanh trà (bưởi) có thể trồng mọi nơi ở Thừa Thiên - Huế, nhưng nổi tiếng thơm ngon là thanh trà thu hái từ các vùng đất thượng nguồn sông Hương. Trái thanh trà hơi nhỏ hơn bưởi, vỏ màu vàng xanh, múi vàng mơ thơm nhưng ít nước, ít ngọt hơn.

Khô mực chọn loại đánh bắt từ cửa biển Thuận An mới ngon vì thịt dày, mềm và thơm. Sau khi nướng vừa chín (nướng quá lửa mực sẽ cứng và dai) dùng chày dần hay cán cho mềm tơi ra, xé nhỏ theo thớ ngang thành từng sợi cỡ đầu mút đũa, đem sắp vào đĩa lớn.

Thanh trà lựa trái vừa độ chín, lột vỏ, bỏ hột, bóc lấy múi và tách rời riêng rẽ từng tép nhỏ. Pha nước mắm chanh tỏi gồm: nước mắm ngon, chanh, tỏi đập dập, ớt... tuyệt đối không dùng bột ngọt. Dùng đũa trộn chung sợi mực xé nhỏ với tép thanh trà rời theo tỉ lệ ngang nhau, vừa xóc đều vừa rưới nước mắm chanh tỏi cho đến vừa dùng là được.

Khô mực thanh trà là món ăn chơi phổ thông, dân dã nhưng hợp lý, có thể dùng cho người đái tháo đường vì thỏa mãn được cả ba yêu cầu dinh dưỡng: một là có giá trị dinh dưỡng cao với hàm lượng đạm nhiều, hai là hàm lượng đường ít với chỉ số đường thấp và ba là ngon, hợp khẩu vị nhiều người.