Khám phá mùa nước nổi

Phóng to

Đi chơi khu sinh thái Gáo Giồng bằng xuồng giữa mùa nước nổi - Ảnh: D.T.H.

Từ TP.HCM theo quốc lộ 1 về miền Tây, tới ngã ba An Hữu (Cái Bè, Tiền Giang) quẹo phải vô quốc lộ 30 đi chừng 8km về hướng Cao Lãnh (Đồng Tháp) là tới cầu Long Hiệp. Từ đây, bạn đã có thể bắt đầu chuyến ngao du sông nước của mình bằng cách xuống đò tắc ráng đi thẳng vô khu căn cứ Xẻo Quýt.

Lá phổi xanh Xẻo Quýt

Mải mê ngắm cảnh vườn cây trái xum xuê hai bên bờ cùng ghe xuồng nhộn nhịp trên sông, 30 phút trôi qua thật nhanh. Vừa đặt chân lên khu căn cứ Tỉnh ủy Đồng Tháp, các cô gái xinh xắn mặc đồ bà ba, cổ quấn khăn rằn, đầu đội nón tai bèo tươi cười chào đón, đưa mọi người xuống xuồng ba lá đi ngắm rừng tràm Xẻo Quýt.

Giữa bốn bề nước nổi, xuồng lướt nhẹ thong dong dưới tán tràm mát rượi. Đây là khu rừng tràm có độ tuổi hơn 50 năm. Thân tràm lớn bằng cả người ôm, ngọn cao vút, ngước nhìn mỏi cả mắt. Đám bòng bong dày bịt trên thân tràm rủ xuống mướt mải, qua kẽ nắng lung linh càng thêm huyền ảo. Khu rừng rộng khoảng 50ha, xưa toàn cỏ dại hoang vu, địa thế hiểm trở nên được Tỉnh ủy Kiến Phong thời đó (nay là Đồng Tháp) chọn làm căn cứ lãnh đạo kháng chiến. Rừng tràm này chính là thành quả của người dân địa phương trồng để bảo vệ, che chở cán bộ hoạt động cách mạng. Những công sự, hầm tránh bom, hầm bí mật, nhà họp... mà nhân dân xây dựng hiện được giữ gìn nguyên vẹn.

Giữa thiên nhiên hoang dã đặc trưng hệ sinh thái Đồng Tháp Mười với sen, súng, cỏ ống, trăn mốc, rái cá, rùa hộp... có thể nghe rõ tiếng mái dầm khuấy nước rào rạt, tiếng cá quẫy nước và tiếng gió thổi rì rào trên lá. Hít đầy không khí trong lành vô lồng ngực, cảm giác những bụi bặm chốn thành đô phút chốc như được gột sạch.

“Ốc đảo xanh” Gáo Giồng

Bà Nguyễn Thị Nga, giám đốc Công ty cổ phần Du lịch Đồng Tháp, cho biết ngoài trải nghiệm những khu du lịch đặc trưng mùa nước nổi, du khách có thể kết hợp thăm các danh thắng nổi tiếng như khu di tích cụ phó bảng Nguyễn Sinh Sắc, thân sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (TP Cao Lãnh); nhà cổ ông Huỳnh Thủy Lê (Sa Đéc) - người tình của nữ văn sĩ Pháp Marguerite Duras, tác giả tiểu thuyết nổi tiếng đã dựng thành phim Người tình; đi chợ Tam Nông mua sắm các loại đặc sản mùa nước nổi như mật ong, khô cá lóc, khô rắn...

Rời Xẻo Quýt trở ra quốc lộ 30, đi về hướng TP Cao Lãnh, tới khu vực phường Mỹ Tân sẽ gặp con đường nhỏ bên phải, quẹo vô đi chừng 7km nữa là tới Gáo Giồng - một giồng đất cao, rộng hơn 1.700ha, như ốc đảo nổi lên giữa Đồng Tháp Mười, xưa có nhiều cây gáo. Rừng tràm phủ xanh um, trong đó có 250ha rừng nguyên sinh, xung quanh bao la ao, đìa, bưng, trấp, lung, bàu với vô số các loài sen, súng, lau, sậy, cà na, gáo... Du khách cứ thế đi xuồng hoặc tự chèo thuyền dạo chơi khắp nơi trong rừng.

Đi chừng 20 phút thì tới sân chim rộng chừng 40ha. Khách đến lần đầu sẽ thú vị vì “điếc tai” với đủ tiếng chim cồng cộc, le le, diệc, vịt trời, trích, cò trắng... Xuồng nổi bồng bềnh giữa các nhánh tràm nên bạn có thể ghé mắt nhìn những con chim non đang há mỏ chờ mồi. Nếu chưa “đã”, lên bờ leo lên chòi cao 25m ngắm nhìn toàn cảnh Đồng Tháp Mười, sẽ có cảm giác hết sức khó tả khi đứng giữa trời nước mênh mông.

Trải nghiệm Tràm Chim

Cũng từ quốc lộ 30 tiếp tục đi về hướng Hồng Ngự, tới ngã ba Thanh Bình có con đường lớn bên phải, quẹo vô đi chừng 17km là tới vườn quốc gia Tràm Chim (huyện Tam Nông, Đồng Tháp). Trên đường đi tắc ráng vô rừng, đủ loại chim trích mồng đỏ, le le, cồng cộc... bay nhảy đùa giỡn ngay trước mắt. Khoảng 30 phút là tới cánh đồng sen, súng nở rực trời.

Phóng to

Một góc lãng mạn ở Tràm Chim - Ảnh: D.T.H.

Trên đồng nước mênh mông, từng đám lúa ma - loài lúa độc nhất vô nhị còn sót lại ở Đồng Tháp Mười - lú ngọn khỏi mặt nước. Nước nổi dâng cao tới đâu, lúa ngoi theo tới đó, sống mạnh mẽ, trổ bông chín oằn. Bạn có thể vói tay nhổ một cây lúa ma để trải nghiệm cuộc sống nông dân xưa ở vùng này. Tính từ gốc tới ngọn, nó có thể cao hơn 2m.

Tối về khách sạn vườn quốc gia Tràm Chim, khách có thể tham gia chương trình đi giăng câu, bắt cá, đặt lọp với người dân bản địa. Khuya, những đặc sản bắt được như cá lóc, trê vàng, ếch nhái, rắn bông súng, chuột đồng... dùng nấu cháo đậu xanh hoặc nướng mọi rồi đem ra nhậu với rượu đế. Một bữa tiệc dân dã ngất ngây giữa rừng.

Trà Sư không xa

“Trà Sư nơi ấy không xa/ Tràm chen sen, súng hương hoa gọi mời”.Rừng tràm Trà Sư ở xã Văn Giáo (huyện Tịnh Biên, An Giang) cũng là một điểm đến đặc trưng mùa nước nổi. Từ Châu Đốc đi về hướng Tịnh Biên chừng 6km, bên phải có con đường nhựa, đi tiếp chừng 3,5km nữa là tới. Khu rừng chỉ cách biên giới Việt Nam - Campuchia chừng 10km, diện tích 845ha, là nơi sinh sống của 11 loài thú, 23 loài cá và 70 loài chim, trong đó điên điển và giang sen là loài chim quý hiếm có tên trong Sách đỏ.

Đi xuồng trong rừng cứ nghe thoang thoảng mùi thơm dịu nhẹ của bông tràm. Đưa tay ngắt một lá tràm, vò nát rồi đưa lên mũi ngửi, mùi dầu tràm len nhẹ lên đầu thật sảng khoái. Càng vô sâu rừng tràm càng dày đặc, phải dùng tay lần từng cây tràm đẩy xuồng lướt đi trên tấm thảm nhung khổng lồ đầy những loài bèo tấm nhỏ li ti...