Từ trái qua: giám đốc hình ảnh Phạm Quang Minh, đạo diễn Phan Đăng Di và đạo diễn Nguyễn Hoàng Điệp ở LHP Cannes - Ảnh: NVCC

Đây là lần thứ ba Phan Đăng Di làm giám khảo ở LHP quốc tế (hai lần trước là ở Malaysia và Stockholm, Thụy Điển), còn với Nguyễn Hoàng Điệp đây là lần đầu tiên. Nhưng hành trình đến với các LHP quốc tế của hai nhà làm phim này thì con số có thể kể đến trên 10.

Họ chia sẻ với PV Tuổi Trẻ cái nhìn về công việc này.

* Đem phim đi thi rồi đi chấm phim, hai tư cách này khác nhau như thế nào nhỉ?

- Nguyễn Hoàng Điệp: Đi thi thì trách nhiệm cứ như một thí sinh, sách vở, giấy bút chuẩn bị đủ cả. Mệt mỏi nhất là các LHP lớn có yêu cầu khắt khe về thảm đỏ, tiệc tùng...

Thường là một mình làm đủ mọi việc và thậm chí không có thời gian cho các hoạt động khác. Việc xem các phim mình yêu thích cũng phải suy nghĩ, đắn đo sao cho khớp với lịch làm việc của phim mình.

Còn chấm phim thì khác, mình chẳng phải chuẩn bị gì ngoài một cái đầu sạch. Tất nhiên việc có một cái đầu sạch bong trước khi vào xem phim người khác cũng vất vả. Thời gian lưu trú dài hơn, làm việc theo lịch trình sẵn có, khó có thể tùy hứng.

Ngoài ra... nặng nề nhất là mình không thể bỏ đi hoặc gắt gỏng cảm thán khi chả may vớ phải một phim dở... Cán bộ chấm thi mà, phải hết sức cố gắng!

Làm giám khảo chẳng vui đâu, lúc xem phim ê hề thì sướng mắt, nhưng khi đã đụng đến chuyện đặt xuống nhấc lên, trừ đi một chút về yếu tố này, cộng vào một chút về yếu tố kia... chính mình còn luôn luôn mâu thuẫn nữa là làm việc cùng lúc với những giám khảo khác.

* Việc các nhà làm phim như Điệp, Di hay Trần Anh Hùng (LHP Tokyo 2015) được mời làm giám khảo các LHP quốc tế nói lên điều gì về vị thế của điện ảnh VN trong mắt bạn bè?

- Nguyễn Hoàng Điệp: Tôi không biết nó có nói lên điều gì hay không nhưng tôi thấy vui vui. Như lần này, tôi quay lại Fribourg tuy với vai trò giám khảo nhưng sẽ được chiếu Đập cánh giữa không trung... lần nữa, sẽ được rủ rỉ chuyện trò cùng hội khán giả nữ khoái bộ phim...

Còn nghiêm túc, thì giám đốc LHP Thierry Jobin có nói với tôi năm nay Fribourg sẽ gây bất ngờ lớn nên tôi thật sự háo hức có mặt để xem bất ngờ lớn sẽ ra sao!

- Phan Đăng Di: Tôi nghĩ rằng việc những nhà làm phim Việt như chúng tôi được mời làm giám khảo ở các LHP quốc tế cho thấy tiếng nói của một số nhà làm phim Việt được chú ý hơn, trước hết là nhờ sự xuất hiện của họ tại một số LHP có tiếng tăm và được thừa nhận rộng rãi trên thế giới thời gian gần đây như Berlin, Cannes, Venice...

Việc xuất hiện này không chỉ chứng tỏ phim Việt Nam đã hòa nhập phần nào vào dòng chảy “chủ lưu” của điện ảnh đương đại thế giới một cách chính danh và đàng hoàng mà còn cho phép những người tạo ra các tác phẩm đó có một tiếng nói rõ ràng hơn với những đồng nghiệp quốc tế, không chỉ qua phim họ làm mà qua cả những quan niệm, đánh giá của họ về điện ảnh, trong đó có hoạt động giám khảo.

Làm giám khảo trước hết là một cơ hội xem phim chăm chú và trọn vẹn. Như lần gần đây nhất tại Stockholm, trong một tuần chúng tôi phải xem đến 22 phim, may cái đó là một bộ sưu tập rất chất lượng đến từ khắp thế giới.

Với các LHP có “khẩu vị” tốt như Stockholm, việc xem phim là đặc biệt thú vị đối với giám khảo, nó cung cấp cho họ một cái nhìn tổng quan về những xu hướng sáng tạo mới trên khắp thế giới. Đó cũng là một cơ hội hiếm hoi cho tôi để khám phá vẻ đẹp của các nền điện ảnh xa xôi như Nam Mỹ, châu Phi...

Biết được cách mà một số bộ phim giản dị và lạ lùng được tạo ra chỉ với một nguồn kinh phí eo hẹp và cực nhiều năng lượng sáng tạo, thì đó là bài học quý không chỉ cho tôi mà còn cho tất cả các bạn làm phim trẻ mà tôi có cơ hội nói chuyện cùng trong chương trình Gặp gỡ mùa thu.

*Quả đu đủ xanh và anh Bi ơi đừng lo lắng