Phải xây dựng pháp luật để cán bộ không phải dám nghĩ, dám làm theo nghĩa "xé rào"

Phát biểu tranh luận về tình hình kinh tế - xã hội ngày 1-11, đại biểu Trần Hữu Hậu (Tây Ninh) đồng tình việc cần cải cách thể chế mạnh mẽ hơn.

Nhưng với đề xuất thể chế hóa việc bảo vệ cán bộ và doanh nghiệp dám nghĩ, dám làm, ông Hậu cho rằng "cần xem xét kỹ và nên có cách làm khác".

Ông đề cập đến nghị định 73 của Chính phủ mới ban hành về "khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm".

Theo đó, "cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm" là những người "trong quá trình thực hiện chức trách, nhiệm vụ" đã đề xuất và thực hiện những việc "nhằm tháo gỡ, giải quyết những điểm nghẽn, nút thắt trong cơ chế, chính sách chưa được quy định trong văn bản pháp luật".

Quy định này đã bỏ đi "vế thứ 2" trong dự thảo là "đã được pháp luật quy định nhưng chồng chéo, mâu thuẫn, thiếu tính thống nhất, đồng bộ, không còn phù hợp với thực tiễn".

Nhận định "bỏ như vậy là đúng", ông Hậu nêu việc không thể ban hành một văn bản quy phạm pháp luật cấp nghị định để khuyến khích, bảo vệ những người thực thi pháp luật mà vi phạm pháp luật.

"Tôi từng phát biểu, phải xây dựng pháp luật để cán bộ không phải dám nghĩ, dám làm theo nghĩa là "xé rào", vi phạm pháp luật để khắc phục những bất cập của pháp luật.

Không phải đem cả sinh mệnh chính trị của mình để thực thi chức trách, nhiệm vụ, mà phải tìm cách lách từ cái tên của công việc cho đỡ bị chú ý đến phải trình bày nhỏ to để cơ quan chức năng thông cảm, bỏ qua hoặc giơ cao, đánh khẽ", ông Hậu nêu.

Ông đồng tình cần quyết liệt rà soát hàng trăm văn bản để tìm ra những mâu thuẫn, chồng chéo, bất cập, vướng mắc.

Bởi đây là cơ sở để sửa đổi, bổ sung các quy định; xử lý những vướng mắc tồn tại từ nhiều năm, tạo hành lang pháp lý cho cán bộ an tâm hơn, chủ động hơn trong thực thi công vụ.

Cùng với đó, giảm bớt căn bệnh "không dám làm những việc cần phải làm do vi phạm các quy định hiện hành".

Tuy nhiên, ông lưu ý, thực tiễn luôn biến động, chất lượng xây dựng pháp luật lúc này lúc khác chưa cao… nên cần tìm thêm những phương thức xây dựng pháp luật phù hợp.

Ông đề nghị Quốc hội xem xét, sửa đổi Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật theo hướng cho phép trình, thông qua Quốc hội một luật sửa đổi, bổ sung nhiều luật với chỉ một hoặc một vài nội dung cụ thể, theo quy trình, thủ tục ngắn gọn trong một kỳ họp.

Đặt vấn đề có thể có ý kiến cho rằng Quốc hội không thể sửa luật "lắt nhắt" mà phải xem xét toàn diện các bất cập để sửa một lần..., ông Hậu cho biết chúng ta đã nói nhiều về "luật khung", "luật ống" phải chờ nghị định, thông tư hướng dẫn.

Nên nếu có những luật ngắn gọn, cụ thể, kịp thời sẽ đi thẳng vào cuộc sống, phát huy tác dụng ngay.

"Luật phải xây dựng từ thực tiễn, đáp ứng kịp thời những đòi hỏi của thực tiễn để phát huy cao nhất các tiềm lực phát triển đất nước. Luật gây vướng mắc, góp phần tạo sức ì cho hệ thống công quyền mà không sửa kịp thời là có lỗi với dân, với nước", ông Hậu nêu thêm.

Chưa phát hiện thấy nội dung trái chủ trương của Đảng, Hiến pháp

Đại biểu Vũ Tiến Lộc (Hà Nội) nhấn mạnh phải khắc phục cho được các quy định chồng chéo, bất cập và nhất là thiếu minh bạch đang gây rủi ro cho người thực hiện.

Đồng thời phải gỡ bỏ được tâm lý sợ oan, sai, e ngại thanh tra, kiểm tra của các cán bộ, công chức và doanh nghiệp.

Ông đề nghị cần triển khai thiết thực, tận tâm các biện pháp bảo vệ cán bộ và cả các doanh nhân dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung, trong đó yêu cầu phải luật hóa các quy định về vấn đề này.

Còn đại biểu Đỗ Đức Hiển (TP.HCM) cho hay qua rà soát hệ thống pháp luật theo yêu cầu của Quốc hội, chưa phát hiện thấy nội dung trái chủ trương của Đảng, quy định của Hiến pháp và điều ước quốc tế.

"Những nội dung được phát hiện là mâu thuẫn, chồng chéo tuy có nhưng không nhiều, và chủ yếu do bất cập, lạc hậu với thực tiễn", ông Hiển nói và cho biết từng nội dung được phát hiện có mâu thuẫn, chồng chéo đều đã có hướng xử lý khá cụ thể.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long trong giải trình chỉ rõ số lượng các vấn đề vướng mắc, bất cập là có và đã được nêu trong báo cáo giám sát.

Ông đề xuất Ủy ban Thường vụ Quốc hội tăng cường vai trò, nhất là vai trò hiến định là "giải thích các vi phạm pháp luật thuộc thẩm quyền"...

Thống đốc Ngân hàng: Điều hành chính sách tiền tệ năm nay gặp rất nhiều khó khăn

Giải trình thêm về quản lý trong lĩnh vực ngân hàng tại Quốc hội ngày 1-11, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng bày tỏ điều hành chính sách tiền tệ trong năm nay gặp rất nhiều khó khăn.