Những con cá mại còn tươi xanh

Mùa lụt năm nào nước sông cũng dâng ngập trắng bãi bờ. Nước phong tỏa cả làng đến 3, 4 ngày. Những ngày này thanh niên trai trẻ và cả đám con nít trong làng đêm về nằm chong mắt nghe mưa, sáng sớm hôm sau rủ từng tốp đi giăng lưới, cất vó. 

Không chỉ là một trong những thú vui thư giãn của nhiều người mà bắt cá mùa lụt còn đem lại nguồn lợi thiết thực cho gia đình.

Những con cá chép, cá rô, cá ngạnh, cá luối, cá mại... chính là một món quà quý của thiên nhiên ban tặng cho người dân quê tôi. Cá mại thuộc loại cá tạp nhỏ cỡ ngón tay cái, trông tựa như cá lòng tong, cá linh ở Nam bộ. 

Không cần chạy chợ vì lũ cá mại bao giờ cũng được các chị nội trợ mua ngay khi vừa đưa ra khỏi lưới. Cá mại tươi nên thịt ngon một cách “nhức nhối”. 

Nhà nào buổi sáng cất vó hay mua được cá này thì trưa và chiều hôm đó sẽ có ba món: canh chua, kho và nướng. Dù món nào thì cá mại cũng phả hương vị ngọt thơm, đậm đà.

Cá còn sống nhảy tưng tưng được các bà các mẹ cẩn thận nhặt từng con dùng tay ngắt nhẹ và nặn bỏ ruột cá rồi rửa sạch trước khi chế biến. 

Cất vó bắt cá mại vừa là thú vui vừa cải thiện được nguồn thực phẩm trong ngày lụt

Còn gì thú vị hơn khi trong những ngày mưa gió mịt mùng được thưởng thức món canh chua cá mại. Từ tô canh một mùi thơm nồng nàn, quyến rũ xộc lên, lan tỏa khắp cả nhà, đánh thức cả khứu giác, vị giác. 

Nấu sôi nước, thả cá, cà chua bổ múi cau vào, nêm gia vị cho vừa ăn. Sau cùng, cho khế xắt lát mỏng, đợi nước canh sôi lại, tắt bếp. Rắc hành, ngò om, ngò gai xắt nhuyễn lên. Phi tỏi vàng thơm trút vào, thêm ớt sừng cho dậy mùi. 

Canh khế cá mại dùng khi nóng mới ngon. Cá vừa chín tới, vị ngọt và thơm tự nhiên, chấm với nước mắm tỏi ớt ăn cùng cơm sẽ rất tuyệt.

Tô canh khế nấu với cá mại đầy hấp dẫn

Cá mại kho lá gừng lại là món ăn giữ nguyên được hương vị đơn sơ, tinh túy, ngọt ngào của cá chốn đồng quê sông nước. Chọn những con còn tươi, thịt chắc, làm sạch. Cá đã ráo nước ướp cùng đường, muối, ớt, nghệ tươi, tiêu chừng mươi lăm phút. 

Lót dưới đáy nồi một lớp dày lá gừng rồi xếp cá lên trên, rải thêm một lớp thịt lợn ba chỉ. Đun cho mẻ cá sôi bùng rồi hạ lửa thật nhỏ, khi gia vị thấm đổ thêm một ít nước vào kho tiếp, xốc nhẹ mẻ cá đôi ba lần, khi  nước sền sệt, thịt cá mềm ăn cả xương là được. 

Cái béo từ thịt mỡ ngấm vào làm miếng cá kho càng thêm thơm bùi, béo ngậy.

Cá mại tuy dân dã nhưng ngon đến khó tả

Dân dã hơn là món cá mại nướng. Chọn những con cá to mập nhất, sau khi làm sạch vảy, ruột để ráo nước. Cho muối, sả đã giã dập vào nồi đất. Xếp cá lên trên, đậy kín nắp.

Quạt bếp than thật hồng, đặt nồi cá lên nướng gần 30 phút là đã nghe mùi thơm tỏa ra thơm lựng. Chưa ăn đã thấy... ngon!