Lọ măng sặt chua cay hấp dẫn - Ảnh: H.L.Đ.H.

Khi tháng hai âm lịch ùa đến cũng là lúc thời tiết bắt đầu ấm lên dần, thời điểm thích hợp cho những cây măng sặt đâm chồi nảy nở. Lúc này măng mới bắt đầu nhú, vẫn còn tươi, non và những người dân ở đây lại cùng nhau vào rừng để hái.

Thế nhưng mùa măng sặt chỉ kéo dài vỏn vẹn hai tháng cho đến tháng tư âm lịch, bởi nếu để lâu, khi ngọn măng đã lên cao, cây măng xanh thì sẽ bị đắng và khó ăn.

Khác với các loại măng đắng, măng vẩu, măng sặt thon nhỏ cỡ bằng gang tay, trắng nõn và mềm. Đi kèm với đó là vị ngọt, luộc lên ăn mềm và thơm phức mùi của núi rừng.

Một cô bán hàng ăn trong chợ Sa Pa cho biết để chọn được cây măng ngon cũng không quá khó, trước tiên măng phải múp, thân màu trắng và nhất thiết còn tươi.

Vào đúng mùa, măng sặt rất dễ bóc, không có vị hen. Chọn được những cây măng ngon thì việc chế biến các món ăn ngon càng dễ dàng.

Chua cay, mặn ngọt, giòn tươi là những cảm nhận của tôi về món ăn này - Ảnh: H.L.Đ.H.

Măng sặt có thể làm được nhiều món từ luộc, om, xào... Nhưng theo người dân ở đây, có lẽ hấp dẫn nhất vẫn là món măng sặt chua cay bởi món này làm dễ và cũng rất dễ ăn kèm với những món ăn khác, từ món khô cho đến món nước.

Công đoạn làm măng sặt chua cay khá tỉ mỉ, những đọt măng mới nhú được chọn mang về rửa sạch rồi xắt lát mỏng, thả vào chậu nước sạch để không bị thẫm màu. Sau đó vớt ra rổ để ráo, cho muối sống vào xốc đều rồi cho vào chum đậy kín.

Khoảng 3-4 ngày sau khi chum măng muối bắt đầu nổi váng trên mặt thì đem măng ra rửa lại thật sạch, để ráo. Lúc này măng đã có vị chua chua và mằn mặn. Cắt thêm vài trái ớt hiểm đỏ, cho muối và một ít đường vào nén thật chặt và đậy kỹ.

Sau vài ngày, món măng ớt sẽ “chín” và múc ra từng lọ nhỏ ăn dần.

Trong các quán ăn đều để sẵn lọ măng sặt chua cay cho thực khách - Ảnh: H.L.Đ.H.

Tôi được thưởng thức món măng sặt chua cay khi đang nhâm nhi món bánh đa cá. Cô bán hàng đã không quên nhắc tôi hãy cho thêm món măng sặt này vào tô bánh đa cùng lời nói: "Ăn món gì trên này cũng nên bỏ món này vào cháu nhé. Ở dưới xuôi không có măng giống vậy đâu". 

Tôi nhoẻn miệng cười và bắt đầu kiểm chứng sau khi nhanh nhảu múc từng muỗng măng cho vào bát bánh đa cá nghi ngút khói của mình.

Thú thật, khi múc từng muỗng măng sặt chua cay từ lọ ra đúng là dạ dày cứ xốn xang, từng miếng măng thái mỏng, vàng nhạt lốm đốm trên đó là những miếng ớt đỏ cắt nhỏ, vị chua thanh thanh của giấm cũng thoang thoảng lướt qua.

Ôi chao, măng tươi giòn, sực sực, xen lẫn chút vị ngòn ngọt của đường, vị mặn của muối ngâm thấm vào măng, vị chua của giấm và đặc biệt là vị cay đậm của những quả ớt hiểm của người vùng cao phải nói kích thích miệng ăn vô cùng.

Chẳng mấy chốc tôi đã chén xong tô bánh đa cá và lọ măng sặt chua cay cũng vơi đi gần một nửa. Vậy mà miệng vẫn cứ thòm thèm...

Từ món khô đến món nước đều có thể ăn kèm với món măng này - Ảnh: H.L.Đ.H.